Verslag bijeenkomst Energie Coöperatie Westelijke Eilanden op maandagavond 8 November 2022 in Restaurant Apostrof aan de Planciusstraat.
Naast kwartiermaker Hanneke van Gent kwamen deze avond 11 andere buurtbewoners bijeen om met elkaar te brainstormen over hoe we ons doel “ fossiel vrije energie, in eigen beheer voor een faire prijs” verder vorm kunnen geven.
Er waren verder 2 gasten. Ted Zwietering van de energiecoöperatie van het WG terrein (‘Ketelhuis”) en Ronald van Oyen – van Zuiderlicht, een landelijke coöperatieve groene energie leveraar.
Ted legde opnieuw uit hoe zij in de WG buurt begonnen zijn en hoe het hen lukte om nu, met 600 energie contracten van hun bewoners op zak, kunnen gaan beginnen met de bouw van hun Aquathermie energie installatie, zij het na langdurig overleg met de gemeente over hun businesscase.
Alles daarover is na te lezen op hun zeer overzichtelijke en informatieve website: plankenzondergas.nl
Ook hij benadrukte nog eens de recente uitspraak van de overheid dat men wil dat warmteproviders publiek (en dus niet commercieel) moeten zijn ons in ons streven kan gaan helpen. Coöperaties zijn immers publiek, niet commercieel.
Ronald woont vlak bij ons, bij de Silodam; hij is betrokken bij een aantal warmtenetten in Amsterdam en is bestuurder bij Zuiderlicht, een landelijke groene energieprovider, die groene energie/elektriciteit levert opgewekt door een 70 tal coöperaties (vooral wind- en zonne-energie). Zij willen hun groene elektriciteit het liefst leveren aan coöperaties, en dan leveren buiten de markt om, met een vaste, faire prijs. Hij legde uit dat de prijs voor elektriciteit verandert per uur (laag in de nacht en hoog midden op de dag), maar warmteontwikkeling met elektriciteit kan op die goedkope uren gebeuren, waarna het wordt opgeslagen en later gebruikt kan worden. En zo zouden wij met goedkope , groene energie onze warmte kunnen opwekken uit bv die van aquathermie.
Na en tijdens de praatjes van Ted en Ronald, kwamen vele vragen op. Enkele belangrijke zaken:
- met 600 – 750 Woningen is zo’n project rendabel
-WG: hun uitgangspunt tav de tarieven zijn de gemiddelde van de laatste 4 jr, een fair aanbod dus en stukken lager dan de Vattenfalls van deze wereld. Ook WG hanteert een vast deel en een variabel deel. Maar in tegenstelling tot Vatenfalls is het variabele deel groter en heb je na aansluiting meer effect van eventuele isolatiemaatregelen en dat stimuleert meer mensen om tot isolatie over te gaan. - bij de inspectie van gebouwen en vaststellen van hun energiebehoefte worden wel een aantal voorwaarden gesteld voor tot aansluiting kan worden overgegaan, iha zijn dat kosten van 1000-2000 euro. Er wordt geen volledige isolatie geëist (kosten vaak in de 10.000 euro). Eerst dus zoveel mogelijk woningen aansluiten en dan pas volledig isoleren
- WG kent ook een adviesraad, deze fungeert als soort klankbord. Dit zijn vaak deskundigen uit de universitaire wereld om tegenwicht te creëren tegen bv gemeente.
- als 70% vd huurders/bewoners mee willen gaan met de energiecooperatie, dan zijn de woningcorporaties verplicht mee te werken met de benodigde nieuwe installaties/ aansluitingen. Ook alle nieuwe huurders zijn daar dan later toe verplicht. Dat geldt ook voor VvE’s. Eventueel wordt de 30% die niet wil, niet aangesloten op het warmtenet (en zorgen dan zelf voor hun energie en warmte), maar het gebouw wordt voor 100 procent klaar gemaakt voor het warmtenet. En omdat voor vele gebouwen de rookkanalen binnenkort toch moeten worden veranderd – wat een fikse investering is, zou het goed zijn snel met dat nieuwe warmtenet te komen.
- so wie so is een goede verhouding met woningcorporaties nodig en moeten ze vanaf begin worden geïnformeerd (va dat de coöperatie een feit is) De verwachting is dat ze uiteindelijk toch graag met ons willen samenwerken, want anders moeten ze het straks zelfs doen. De energie transitie is onvermijdelijk.
- Continuïteit van vaste kern, de kerngroep van bewoners die zo’n initiatief starten is van het uiterste belang. Hoe deed WG dat? Ze hadden geluk dat ze zo’n kern van 10 mensen hadden en hebben, waarvan 4 zeer actief. wij kunnen alleen maar hopen dat wij in onze buurt ook dergelijke mensen hebben/krijgen.
-Coöperaties zijn een manier om met burgers projecten te starten en uit te voeren die fair zijn. Een nieuwe ontwikkeling is dat van maatschappelijke diensten bedrijven, afdelingen van een overheid, een gemeente, die burgers moeten ondersteunen in dit soort projecten. De burgers moeten wel aan het stuur blijven. De overheden zeggen dat ze zulke burgerinitiatieven uiterst belangrijk vinden (immers erg democratisch). Vandaar ook die maatschappelijke dienstbedrijven. - je moet als coöperatie met de gemeente een samenwerking zien te krijgen waarbij ook de gemeente risico’s neemt en niet alleen elke stap die de coöperatie zet, eerst gaat beoordelen voordat de al toegezegde subsidie vrij komt. Er is nu een warmteregisseur bij de gemeente. Hopelijk gaat het voor ons dus soepeler lopen
⁃ Eerste aanvraag van gemeente subsidie is 150.000 euro voor de explorative fase, dit is de fase waarin je moet onderzoeken welke techniek voor jouw buurt het meest haalbaar, kostenefficiënt is. De begroting daarvoor moet nu worden gemaakt. Hanneke is al begonnen en krijgt steun toegezegd vanuit de Gemeente. - er wordt ook voor een half jaar/ 4 dagen per week een ITstagiaire voor opbouw databank geregeld. Data-onderbouw over bv aantal woningen, soort woningen. energiebehoefte etc is van groot belang. Ted gaf nog eens aan dat er 5 lijnen zijn waarlangs je als kopgroep moet werken:
- Communicatie, ledenwerving
- Gebouwen, karakteristieken m.b.t. energie en wat daarmee in de toekomst moet gebeuren om ze te kunnen aansluiten op de warmtebron; hiervoor worden deskundige mensen ingehuurd
- Techniek welk energiesysteem wil je gebruiken en wil je individueel b.v. warmtepompen per gebouw of collectief b.v. een warmtenet voor iedereen ?? Die keuze moet gemaakt worden, zij hebben gekozen voor aquathermie- collectief. Geld was voor Ketelhuis WG een belangrijke factor, dus collectief is veel goedkoper.
- geld, businesscase, verdienmodel moeten wel zwarte cijfers tonen, ook moet er geld zijn om het systeem te onderhouden. Zo’n businesscase maken is complex maar het is het WG gelukt, binnenkort is dit te lezen op hun website.
In grote lijnen komen de inkomsten vanaf subsidies (gemeente maar ook landelijke overheid geven zo’n 5000 euro, dus samen 10.000 euro per woning subsidie om van het gas af te komen), aansluitkosten worden betaald door eigenaren en woningbouw- coöperatie. Alle bewoners betalen vaste prijs voor warmte-netgebruik en zijn de variabele kosten afhankelijk van hoeveel warmte je afneemt. Het resterende bedrag wat je niet uit subsidies en individuele bijdrage kan halen, moet de coöperatie lenen bij een bank. De WG coöperatie is hiermee nu klaar (en ze hebben met name geleerd dat ze geen geld moeten uitgeven dat ze nog niet hebben!! Slapeloze nachten)
- Contracten en organisatie. Begin met een flitscoöperatie. Daarmee ben je juridisch persoon, kun je b.v. subsidies aanvragen, contracten met gemeente, aannemer, woning coöperaties etc.
Het advocatenkantoor van de WG coöperatie zal die contracten klaar zetten op hun website.
Laatste onderdeel van de avond was een voorstellingsrondje waarbij iedere buurtbewoner ook aangaf of hij/zij mee wil werken in de kerngroep en/of in het bestuur van de coöperatie wil gaan zitten.
Als laatste bespraken we een bestuur, met in ieder geval een penningmeester die nu gezocht wordt – noodzakelijk om naar de notaris te kunnen gaan om de coöperatie op te richten.
Zoals eerder aangekondigd, kunnen (moeten) alle leden vóór 15 november stemmen welke naam ze voor onze coöperatie geschikt vinden en hopelijk hebben we dan ook de kandidaat bestuursleden compleet waarop gestemd kan worden. Op 28 November volgt de volgende bijeenkomst. Geef je HIER op als je aanwezig wilt zijn.
8/11/22 Roos Perenboom